AEX
Definitie
Graadmeter voor de Nederlandse beurs. De 25 grootste beursfondsen maken deel uit van deze index.
De belangrijkste 25 aandelen zijn opgenomen in de AEX-index. De AEX-index weerspiegelt de prestaties van de grootste Nederlandse beursgenoteerde fondsen. In deze index worden de 25 fondsen opgenomen die het kalenderjaar daarvoor de grootste beursomzet hebben gerealiseerd.
Niet ieder fonds weegt even zwaar mee. De weging is afhankelijk van de marktwaarde van een bedrijf. Die wordt berekend door het aantal aandelen te vermenigdvuldigen met de koers.
Een bedrijf kan nooit een weging hebben van meer dan 10 procent. Een onderneming met een hoge weging heeft meer invloed op de stand van de AEX dan een bedrijf met een lage weging.
Uitleg over de AEX-index
De AEX-index wordt ook wel de beurs van Nederland genoemd. Deze index hoort bij de aandelenindices van Euronext Amsterdam. Euronext Amsterdam zit met haar zetel in Amsterdam centrum in het Damrak, naast de beurs van Berlage. De AEX-index omvat grootste bedrijven die op Euronext Amsterdam een beursnotering hebben. Dit zijn zowel Nederlandse als buitenlandse bedrijven. In het verleden waren het vooral Nederlandse bedrijven, tegenwoordig is het een mengeling. De AEX-index begon op 4 maart 1983 op een stand van 100 punten in guldens. In euro’s komt dit neer op 45,38 euro. De AEX-index bevat dus de 25 grootste bedrijven met een beursnotering in Nederland. De groep hier onder bestaat uit de Midkapaandelen en hier onder zitten weer de smallcaps in de ASCX-index en de lokale markt.AEX-index samengevat
De lancering van de AEX-index was op 4 maart 1983. Toen nog onder de naam EOE-index (naar de European Options Exchange vernoemd). Stan Westerterp die destijds verantwoordelijk was voor de optiebeurs kwam met het idee van deze index. Toendertijd was de optiebeurs nog in de Beurs van Berlage gevestigd (tegenover het station). Het pand ernaast is het Damrak en hier huist de Nederlandse beurs al jaren in, nu onder de naam Euronext. De voorloper van de AEX-index was de CBS herbeleggingsindex, deze werd tweemaal per dag berekend. Met de intrede van de continu verhandelbare AEX-index werd het mogelijk om er dus doorlopend in te kunnen handelen. Dit gaf dus ook een gigantische duw in de rug aan de optiehandel. In het eerste jaar (1983) won de AEX-index maar liefst 61 procent. Doordat dit geen compleet boekjaar was is het jaar 1983 dus niet in de boeken als een volledig handelsjaar. In Europa was de AEX-index de voorloper van een continu berekende aandelenindex. De Britse FTSE100, de Franse CAC40 en de Duitse DAX volgden in de jaren erna. In Europa geldt de AEX-index dus wel als één van de oudsten maar in de VS zijn er veel oudere indices. Zo bestaat de S&P 500 sinds 1957 en de Dow Jones index zelfs al sinds 1896. Bekende namen die vroeger onderdeel van de AEX-index waren zijn onder andere Amro, Hagemeyer, Vedior, Numico, Vendex, Gucci, Tele Atlas en UPC.Voormalige berekening AEX
Eerst werden de aandelen van de AEX-index nog gelijk gewogen om de AEX-index te berekenen. Een klein bedrijf zoals Vendex had dan evenveel invloed als het megabedrijf Ahold. Dit is niet heel representatief en mede daarom wordt de AEX-index nu gewogen op basis van de marktkapitalisaties waarbij de grootste aandelen zoals Shell, ING Groep en DSM het zwaarste wegen.Marktkapitalisatie AEX-index in het kort
De marktkapitalisatie is de waarde op de beurs: het aantal uitstaande aandelen vermenigvuldig met de koers van het aandeel. Deze index wordt in maart en september hergewogen. De AEX-index wordt dus berekend op basis van de totale marktwaarde van alle AEX-index aandelen bij elkaar. Dit getal wordt gedeeld door de deler (divisor genoemd). Hierdoor worden de waarden aangesloten op de laatste slotkoersen voorafgaande aan een wijziging van de index. Van de totale som van de marktkapitalisatie wordt alleen het gedeelte meegenomen dat daadwerkelijk op de markt verhandelbaar is (de free float genoemd).Rendementen AEX-index
De AEX-index die dus op 45,38 punten startte in 1983 stond begin 2019 op circa 570 punten. Van 1983 tot de 'dotcom-crash' 2001 klom de AEX-index vrij gestaag. Het laagste punt van 255 punten in maart 2003 was achteraf gezien een erg goed instapmoment. In 2008 zakte de AEX-index weer in elkaar maar sinds 2009 kabbelt de index weer omhoog. Grootste verliezen AEX op een handelsdag:1. 19 oktober 1987 (-12,00%; "Zwarte Maandag")
2. 26 oktober 1987 (-9,27%)
3. 24 augustus 2015 (-9,26%)
4. 6 oktober 2008 (-9,14%, kredietcrisis)
5. 29 september 2008 (-8,75%)
6. 10 oktober 2008 (-8,48%)
7. 24 juni 2016 (-8%)
8. 8 oktober 2008 (-7,68%)
9. 15 oktober 2008 (-7,56%)
10. 14 september 2001 (-7,25%, Aanslagen 11 september)
Grootste winsten AEX op een handelsdag:
1. 11 november 1987 (11,83%)
2. 13 oktober 2008 (10,55%)
3. 24 november 2008 (10,29%)
4. 13 maart 2003 (9,98%)
5. 21 oktober 1987 (9,21%)
6. 29 oktober 2008 (9,09%)
7. 12 november 1987 (8,7%)
8. 19 september 2008 (8,58%)
9. 8 december 2008 (8,14%)
10. 15 oktober 2002 (7,74%)
Grootste verliesmaanden
1. oktober 1987 (-27,53%)
2. september 2002 (-20,25%)
3. september 2008 (-19,71%)
4. oktober 2008 (-19,23%)
5. november 1987 (-17,79%)
6. juli 2002 (-17,30%)
7. januari 2008 (-14,43%)
8. september 1998 (-14,03%)
9. september 2001 (-13,32%)
10. augustus 1990 (-12,68%)
Grootste winstmaanden
1. maart 1983 (17,52%)
2. januari 1984 (17,28%)
3. oktober 2002 (15,68%)
4. juli 1997 (14,14%; de campinghausse)
5. april 2003 (13,72%)
6. februari 1998 (11,88%)
7. juni 1983 (11,83%)
8. juni 1988 (11,77%)
9. december 1999 (11,51%)
10. augustus 1984 (11,30%)
Angstindicator
De bewegelijkheid van de AEX-index wordt ook wel vaak gezien als een indicator van de gemoedstoestand van de beleggers die in de AEX-index aandelen beleggen. Grote uitslagen staan dan voor grote onzekerheden c.q. erg veel optimisme. Een afgeleide hiervan is de VIX-index. Dit is een indicator van de verwachte bewegelijkheid van de aandelen op basis van de actuele optieprijzen (dus voor de call- en putopties). Een stand van boven de 20 voor de VIX-index wordt vaak gezien als paniek in de markt en onder de 15 als een stand van rust. Andere afgeleiden van de AEX-index zijn de futures en de ETF’s (indexproducten). Huidige AEX-componenten
Momenteel bestaat de AEX-index uit deze aandelen:
